Als onderdeel van de kabinetsformatie ontving informateur Mariëtte Hamer voor het thema digitalisering op vrijdag 28 mei 2021 verschillende vertegenwoordigers van organisaties actief in het digitale domein. In de aanloop naar een nieuw kabinet sprak Michiel Steltman namens de Stichting Digitale Infrastructuur Nederland (DINL) met de informateur over diverse digitale onderwerpen die op de agenda van de kabinetsformatie moeten komen. Na afloop van het gesprek heeft Steltman namens de digitale sector een brief met zes belangrijke suggesties voor het regeerakkoord aan de informateur overhandigd. De brief bouwt voort op de adviezen die DINL aan de verkiezingsprogrammacommissies heeft meegegeven in de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen 2021.
Naast de aanwezigheid van Michiel Steltman van DINL waren ook Mark van Twist (Nederlandse School voor Openbaar Bestuur), Jeanine Peek (Dutch Digital Delta), Lotte de Bruin (NLdigital), Inald Lagendijk (TU Delft), Marleen Stikker (Waag Technology & Society) en Ineke Dezentjé Hamming (FME) aanwezig. DINL schaarde zich in het gesprek achter de oproepen van FME, NLdigital en het Topteam ICT om in te zetten op digitale innovatie, digitale vaardigheden, digitale infrastructuur en een integrale bestuurlijke aanpak. Maar tegelijkertijd voegt DINL in de oproep aan het volgende kabinet hier een aantal concrete adviezen aan toe.
Digitale infrastructuur
Dat Nederland ook op de lange termijn haar sterke positie als digitaal knooppunt behoudt en koploper blijft als het gaat om hoogstaande digitale infrastructuur, is niet langer vanzelfsprekend. De ontwikkelingen in de markt en de knelpunten rondom ruimtelijke ordening, autonomie en soevereiniteit van onze infrastructuur vragen om een antwoord en meer regie en hulp van de overheid. Het is daartoe essentieel dat het ministerie van EZK voldoende middelen krijgt om buiten de bestaande telecomkaders regie te nemen op thema’s als intercontinentale verbindingen over zee, vestigingsmogelijkheden van nieuwe (regionale) datacenters en wet- en regelgeving rondom cloud.
Coördinatie en regie zijn noodzakelijk
Meerdere politieke partijen onderstrepen inmiddels het belang van regie op het thema digitalisering op kabinetsniveau, een oproep die DINL al bij vorige kabinetsformaties deed. Maar naast regie op overheidsniveau is het ook essentieel dat de balans tussen maatschappelijke, economische belangen en nationale veiligheid permanent worden verankerd. DINL roept daartoe op een digitale SER in het leven te roepen, waar het digitale bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en de overheid met elkaar evenwichtige, werkbare en werkende oplossingen voor onder andere de uitvoering van Europese wetgeving, nationale oplossingen voor economische kansen, veiligheid, weerbaarheid en bescherming van democratische waarden kunnen uitwerken en adviseren aan het kabinet.
Zet in op digitale vaardigheden en opleiden van meer technisch personeel
Het nieuwe kabinet moet het grote tekort aan technisch personeel aanpakken en inzetten op een beroepsbevolking met voldoende digitale vaardigheden. We moeten vaart maken met het verstevigen van technische vaardigheden in het onderwijs. Maar daarnaast kunnen oplossingen voor de forse knelpunten op de arbeidsmarkt niet langer wachten. Trajecten voor duaal onderwijs en zij-instroom moeten worden gestimuleerd, concreet betekent het dat programma’s en subsidies hier al op korte termijn geschikt voor moeten worden gemaakt. Daarnaast is het essentieel dat er stevige inzet komt op het stimuleren van technische profiel- en beroepskeuze voor meisjes. We willen anno 2021 toch geen samenleving meer zijn waar het als bijzonder wordt gezien dat vrouwen voor een technische loopbaan kiezen.
Brief overhandigd aan informateur
Naast deze genoemde punten, zet DINL in haar brief in op versterking van privaat-publieke samenwerking voor handhaving en weerbaarheid, voor behoud van het open karakter van het internet en voor behouden van autonomie en soevereiniteit – door stevige inzet op de kansen van Nederlandse bedrijven in de Europese programma’s voor cloud, IoT en AI. De onderstaande zes punten zijn uitgewerkt in een brief, die Michiel Steltman op 28 mei aan de informateur heeft overhandigd.
- Formuleer een nationale ambitie en strategie voor de digitale infrastructuur;
- Verbeter de coördinatie rond digitale weerbaarheid;
- Stimuleer de soevereiniteit van de Nederlandse digitale infrastructuur, en waak voor marktdominantie van (buitenlandse) aanbieders;
- Organiseer overheidsbrede regie op alle digitale zaken;
- Zet in op digitale vaardigheden en opleiden van meer technisch personeel;
- Borg de neutrale rol van de digitale infrastructuur aanbieder om blijvend digitale innovaties te stimuleren en digitale grondrechten te beschermen, en houd het Internet vrij, open en veilig.
“Het is een historisch moment, want voor het eerst in de parlementaire geschiedenis is de digitale sector om input gevraagd bij de kabinetsformatie. Dat geeft aan hoe belangrijk dit onderwerp voor Nederland is. Het is van het grootste belang dat het volgende kabinet op dit gebied de regie pakt, zodat we digitale koploper kunnen blijven, economisch herstel kunnen realiseren en de grote uitdagingen van morgen kunnen aanpakken.“, benadrukt Michiel Steltman, directeur van DINL.